msa 0030-01
(Überschriften zu Cap. 32-34 falsch). (84 r ) Liber IV. Enthält Cap. 1-16. (89 r ) Liber V. Enthält Cap. 1-137 (Überschrift zu Cap. 92 falsch). (114 r ) Liber VI. Enthält Cap. 1-30 (Cap. 26- 30 auf Bl. 115, wobei Cap. 30 unvollständig, bricht ab:... sicut dicitur deferentes). - LMA 6, 1987 f. Rep. font. 9, 190. Druck: Petri de Vineis judicis aulici et cancellarii Friderici II. imp. epistolarum ... libri VI, hg. vonJ.R. Iselius, 2 Bde., Basel 1740.
122 f. leer, msa 0030-01
Sachsenspiegel-Landrecht
Pergament - 196 Bl. - 33x23 - Bremen - 1417
Lagen: VII-1 (13). 14 VI (181). VI+3 (196). Lagenzählung am Lagenende. Moderne Bleistiftfoliierung. Schriftraum: 21-21,5x 14-14,5, zweispaltig, 37 Zeilen. Textura (Text) und Bastarda (Glosse); Schreiber: Gotfridus de Sconeberge, 1417 (193 v ). l v , 194 v -195 v Nachträge von zwei Händen, l v Kursive, 194 v - 195 v Bastarda. Rubriziert. Einfache Verzierungen in den Oberlängen der ersten und den Unterlängen der letzten Zeilen. l ra , 8 ra (vgl. Miniaturen und Handschriften, 38), 68 rb , 130 va Initialen, 10-15zeilig, Gold auf violettem Grund mit weißem Rankenmuster, rote Fleuronneeverzierungen.
Hüllenband, um 1980 restauriert, zum Teil unter Verwendung der alten Beschläge. Vgl. Schunke Einbände, 492 f. und Abb. 1 (mit Abb. des Zustandes vor der Restaurierung). Je 5 Messingbuckel auf VD und HD. Zwei Langriemenschließen. VS und HS wurden bei der Restaurierung entfernt (vgl. Oppitz II 247). Blattweiser (aufgenähte purpurfarbene Lederschlaufen). - Beiliegend 2 Briefe von 1. Carl Gustav Homeyer, ohne Ort, 1840 Febr. 2; 2. Helene Bindewald, Berlin, 1960 Mai 30 (masch.).
Provenienz: Bremen. Auftraggeber: Friedrich Wigger (gest. 1417), Bremer Ratsherr (193 v ). Zu dessen Person vgl. Oppitz II 247. - Bibliotheca Bremensis (2 r ).
Schreibsprache: mittelniederdeutsch.
Rump, 8 f. - Lonke, 177-180 Nr. 2. - Homeyer 176. - Handschriften und Minaturen, 37-39 Nr. 33 (mit Abb.). - Oppitz II 247.
V leer. - l v Über die Organisation der Hanse. Dytsyndde dre drudden delevan der dudes- schen hense de ghedelet syn in des sesten del: De van Colne myt den Suderzeesschen stede...
2 ra -i93 va Sachsenspiegel-Landrecht. Klasse IV a (glossierte Form, Kurzhandschrift). 2 ra -7 va Register zum Landrecht. Erstes Buch (64 Kapitel). Dit is de numerus des ersten bokes. Registrum des lantrechtes. Van twen sweerden de got up ertrike leet... (3 rb ) Zweites Buch (70 Kapitel). (5 rb ) Drittes Buch (70 Kapitel). - 8 ra -9 va Vorreden. Vorrede in Reimpaaren. God hat de Sassen wol bedacht/ sint dit bok is vore bracht... (9 rb ) Prologus. Des hilgen gestes mynne de Sterke myne synne dat ick recht unde unrecht der Sassen bescheyde... - 9 va -193 va Landrecht. Erstes Buch. Text. God de dar is beghin unde ende aller guden ding de makede aller erst hymmel unde erden.. . Glosse. God de dar is. Hyr hevet her Eyke an do he in dat dut- sche brachte dat Privilegium dat Constantyn unde Karl de keysere den Sassen gheven vor eyn recht... (68 rb ) Zweites Buch. (130 va ) Drittes Buch. Textschluß____ -datse buten iresheren gemalt nicht ne ervet noch erve nemet. Schluß der Glosse— - unde weme egen ledich wert an sat he hir synen lesten articulum. Explicit. (193 v ) Kolophon. Post partum Christi quem virgo
18